Nihal Albayrak

Kırkıncı yaşına ülkesinden uzakta, Londra’da giren bir kadın… 
İki göz odalı, geçici kiralanmış bir evde, 
o sabah da günün ilk ışıkları ile açıyor gözlerini. 
Kendi kadar inatçı kanseri onu rahat uyutmadığından mı? 
Ölüme inat içinde bir türlü gem vuramadığı o yaşam hızı onu ele geçirdiğinden mi? 
Yoksa yazdığı karakterler uyku ile uyanıklık arasında ona musallat olduğu için mi? 
Eğer bu kadın Sevgi Soysal ise bu soruların tek bir cevabı yoktur çünkü ihtimaller pek çoktur. 
Çoğalmayı seven ve bundan asla korkmayan Sevgi Soysal ona gelen gizemli paketin içinden çıkan kitaplarının sayfaları arasında hem kendi geçmişine hem de memleketin tarihine doğru bir yolculuğa çıkar. Cumhuriyet’in 25. yılından 50. yılına uzanan bu yolculukta arkadaşlığı, yoldaşlığı, aşkı, ısrarı, inadı, isyanı, yokluğu, çokluğu, zulmü, sevinci, kahkahayı, alayı hatırlarken hep ölümün kıyısında dolanacak ama yürümekten hiç vazgeçmeyecektir. Bir kadının nasıl büyüdüğünü ve bir ülkenin nasıl dönüştüğünü hatırlarken hep gerçeklerden geçecektir yolu. 
"Uzun ve yorucudur bu yol. Bir insan ömrünün bütün gücünü içerebilir. Hatta karşılığında fiyat olarak hayatınızı isteyebilir. Çünkü gerçeğin kavranması buna karşı olan güçlerle çatışmayı da gerektirecektir. Kavranması mümkün olan, uğrunda ölmeye bile değen tek zorluktur gerçek. Ya gerçeği yazmak? Gelin onun zorluğunu siz düşünün. Ama yazarlığı anlamlı kılan tek şeydir gerçeği yazma çabası…" (Sevgi Soysal, “Gerçeği Yazmak”, Bakmak, (İletişim Yayınları, 2004) s.122) 
 
*Video üretim süreci Avrupa Birliği projesi olan CultureCIVIC: Kültür Sanat Destek Programı tarafından desteklenmiştir.

Sevgi Soysal Yaşamakta Israr Ediyor

Zabel Yesayan... 
1878-1943? 
Doğum yeri Üsküdar. 
Ölüm yeri meçhul. 
Yazar, mücadeleperest, sürgün... 
İstanbul’dan Fransa’ya oradan da Sovyetler’e uzanan yolculuğu bir hapishane hücresinde son buluyor. 
Çocukluğunu, gençliğini, mücadele yıllarını, sürgün yaşamını hatırlıyor. 
Hücrenin karanlığına inat, solmuş hatıraları zihninde renkleniyor. 
 
"Hafızamın köşelerinde kapalı kapılar açılıyor ve geçmiş anlar uyanıyor. Bir söz, unutulmuş bir bakış, günlük hayatın çoktan geçip gitmiş teferruatı yeniden hayat buluyor. Bunlar sadece hafızamdan geçmekle kalmıyor içlerindeki hüznü ya da saadeti de bana bir kez daha bahşediyorlar." (Zabel Yesayan, Sürgün Ruhum, Aras Yayıncılık, 2016. Çev. Mehmet Fatih Uslu, Istanbul) 
 
"7 Kadın", "Bir Kadın Uyanıyor", "Otobüs" gibi oyunlarımız ile şimdiye kadar pek çok kadının hikayesini anlattık. Kimi zaman dinlediğimiz bir hikayeden esinlendik, kimi zaman okuduğumuz bir gazete haberinden ya da yanıbaşımızdaki bir arkadaşımızın sesinden… Bu defa bize çok da uzak olmayan bir geçmişte yaşamış bir kadının hayat öyküsü yol gösterdi bize. Zabel Yesayan’ın hatıraları, romanları, makaleleri bugüne yazılmış mektuplar gibi... Şimdi, Zabel’in sesine kulak verelim birlikte.